Hoewel stijlelementen zoals een plattegrond in de vorm van een Latijns kruis en spitsbogen al gebruikt werden in romaanse bouwwerken, wordt de gotische bouwkunst gekenmerkt door verandering. Door middel van steunberen, luchtbogen en gewelven kunnen de kerken ranker en hoger worden gebouwd. Deze innovaties maken het immers mogelijk te muren te versmallen en de vrijgekomen ruimte van het skelet te vullen met grote vensters.
We beschouwen de verbouwing van de abdijkerk van St. Denis in 1122 als de start van de gotiek. Deze kerk werd sinds de 8e eeuw gebruikt om de Franse koningen te begraven en genoot dus heel wat aanzien. De radicale vernieuwing van de bouwstijl is vermoedelijk te wijten aan de introductie van de arabische meetkunde, waardoor berekening in verband met draagkracht mogelijk werden.