hyperrealisme (1965 - 1975)

Hyperrealisme of fotorealisme is een stroming in de hedendaagse schilderkunst waarbij de werkelijkheid op een zo realistisch en neutraal mogelijke manier wordt weergegeven. Deze stroming ontstond in de Verenigde Staten als reactie tegen avantgardistische stromingen als body art, arte povera, conceptuele kunst en land art.

Kenmerkend is de klinische precisie waarmee objecten werden voorgesteld, vrij van enige vorm van emotie. De kunstenaars probeerden even objectief te registreren als een camera. De nadruk lag bijgevolg op weergave en niet op inhoudelijke betekenis. Typische onderwerpen zijn taferelen uit het alledaagse leven en stadsgezichten.

In de beeldhouwkust stond de mens centraal. Deze waren vaak zo realistisch weergegeven dat ze nauwelijks van echte te onderscheiden waren. 

Omdat hyperrealistische kunstenaars vaak werken met foto's en dia's, is hun schilderstijl erg herkenbaar. Zo is alles vaak even scherp of onscherp of zijn er bepaalde lichteffecten eigen aan projectie. Scherpe werken behoren tot het hard focus-realisme, onscherpe tot het soft focus-realisme. Ook de verftechniek werd zo vlak mogelijk gehouden om penseelstreken te vermijden. Veel kunstenaars spoten hun werk.

Het hyperrealisme bloeide vooral in de Verenigde Staten. Europese kunstenaars streefden minder naar objectiviteit. Tot de bekendste hyperrealisten horen Richard Estes, Chuck Close, Howard Kanovitz, John de Andrea, Duane Hanson, Lucian Freud, Domenico Gnoli en Gerhard Richter.