pastelkrijt

Pastelkrijt is een zacht soort krijtstift waarmee kan getekend worden. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, kunnen met pastel ook felle kleuren gebruikt worden.

De eerste vermelding van pastel in de moderne betekenis komt van Leonardo da Vinci die in 1495 vermeldt dat de Franse kunstenaar Jean Perreal dergelijke krijtstiften heeft gemaakt. Het medium werd populair in de 18e eeuw toen een gemengde pastel-gouache techniek opkwam in portretschilderingen. De industriële productie kwam in het midden van de 19e eeuw op gang en rond 1870 verschijnen pastels verpakt in dozen. Eén van de beroemdste kunstenaars die met pastelkrijt werkte was Edgar Degas.

Pastelkrijt bestaat uit pigmenten die samen met kalk of gips geperst werden tot een krijtje. Als bindmiddel wordt Arabische gom of cellulosegom gebruikt. Pastelkrijt is zacht en dekkend en kan net zoals houtskool uitgewreven worden. Het kan gebruikt worden op gekleurd en zelfs zwart papier. Het mengen van kleuren is moeilijk en kan alleen door uitwrijving wat een expressieve tekenachtige stijl onmogelijk maakt. Veel pastellisten gebruiken daarom veel verschillende kleuren. Pastel vergeelt niet en het papier wordt niet aangetast. De kleurlaag bestaat voornamelijk uit kalk en pigment en is erg stabiel. Door het gebrek aan bindmiddel is de kleurlaag erg kwetsbaar en worden de pigmenten niet beschermd tegen de inwerking van licht. Sommige pigmenten verkleuren al zichtbaar na enkele weken. Daarom wordt pastel meestal met een fixatief beschermd. Door toevoeging van het fixatiefvernis verandert de lichtbreking aan het oppervlak en verdonkeren de kleuren.