Michelangelo (1475 – 1564)

Michelangelo di Lodovico di Lionardo di Buonarroti Simoni was een Italiaanse kunstschilder, beeldhouwer, architect en dichter die net als Da Vinci aan het renaissance kunstenaarsideaal van de uomo universale beantwoorde. Toch voelde Michelangelo zich voornamelijk beeldhouwer. Veel van zijn ontwerpen kennen we alleen als tekeningen.

Michelangelo was vooral geïnteresseerd in het dramatische effect van zijn werk. Zijn stijl is synthetisch, helder en duidelijk. Hij speelde met de anatomie van zijn figuren en met contrasten tussen gepolijst en onafgewerkt. Hij liet zich inspireren door de klassieke oudheid en beheerste het perspectief. Zijn werken zijn van een plastische schoonheid, zijn reuzengestalten hebben forse, gespierde vormen. Het religieuze aspect is meestal bijkomstig. In zijn latere werk zien we al kenmerken uit het maniërisme. Zijn werk vertoont reeds de kenmerken van de barok.

In 1505 wacht hem een gigantische opdracht: het praalgraf dat paus Julius II voor zichzelf wilde maken onder de koepel van de in aanbouw zijnde nieuwe Sint-Pieter. Michelangelo maakte hiervoor een groots ontwerp, waarvan slechts het wandgraf met de indrukwekkende Mozesfiguur (1516-17) en de beelden van de vier slaven (1520-22) voltooid werden. De Paus gaf hem ook de opdracht om het plafond van de Sixtijnse Kapel te beschilderen. Met dit meesterwerk liet hij oude waarden achter zich, en opende nieuwe mogelijkheden.

Als bouwmeester was Michelangelo, naast Bramante, de grootste kunstenaar van het Italiaanse Cinquecento. Zo werd hij in 1547 de hoofdarchitect van de Sint Pieterskerk, waarvan hij de opzet diepgaand veranderde. Hij gaf het ontwerp van Bramante nieuwe inhoud en begon met de bouw van de koepel van de Sint-Pieter zoals die door Brunelleschi was bedoeld. Ook dit plan bleef onvoltooid.

Andere bouwwerken in Rome door hem uitgevoerd zijn het Capitoolplein met de monumentale trap (1547) en de kerk Santa Maria degli Angeli in het tepidarium van de thermen van Diocletianus (1560-1561).